Odkryj, jak Gospodarka w Obiegu Zamkniętym (GOZ) może pomóc w zwiększeniu efektywności, redukcji kosztów i pozyskaniu finansowania.

Czym jest Gospodarka o Obiegu Zamkniętym (GOZ)?

Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) to model gospodarczy, który różni się od tradycyjnej gospodarki liniowej (gdzie produkty są wytwarzane, zużywane, a następnie wyrzucane). W GOZ kluczowym celem jest minimalizacja odpadów i jak najdłuższe utrzymanie zasobów w użyciu poprzez ich ponowne wykorzystanie, recykling i naprawę.

 

W praktyce oznacza to, że zamiast produkować i szybko wyrzucać produkty, dąży się do:

  • Wykorzystywania materiałów ponownie, np. przez recykling.
  • Projektowania produktów w taki sposób, aby można je było naprawić lub przekształcić w nowe produkty.
  • Ograniczania zużycia surowców naturalnych i energii poprzez efektywniejsze zarządzanie procesami produkcji i logistyki.

 

 

 

 GOZ w przedsiębiorstwach

W przedsiębiorstwach GOZ polega na wprowadzaniu takich zmian, które pozwalają firmie funkcjonować w bardziej zrównoważony sposób, co jednocześnie może przynieść realne korzyści finansowe. Przykłady zastosowania GOZ w firmach to:

  • Produkcja: Zamiast używać surowców jednorazowo, firma wprowadza recykling materiałów lub używa zasobów, które można wielokrotnie przetwarzać.
  • Pakowanie: Firma rezygnuje z jednorazowych opakowań i wdraża opakowania, które można wielokrotnie wykorzystać, np. zwrotne lub biodegradowalne.
  • Logistyka: Optymalizuje transport, zmniejszając zużycie paliwa i emisję CO2, co nie tylko pomaga środowisku, ale również obniża koszty.

 

GOZ pozwala firmom działać bardziej efektywnie, zmniejszać koszty operacyjne (np. poprzez oszczędność energii) i odpowiadać na rosnące oczekiwania klientów dotyczące ochrony środowiska. Wprowadzenie takich działań może także otworzyć możliwość skorzystania z różnych programów dotacyjnych wspierających zrównoważony rozwój.

Podsumowując, GOZ to nie tylko sposób na bardziej ekologiczne działanie, ale również szansa na długoterminowe oszczędności i budowanie silniejszej pozycji na rynku.

 

 

 Jak działa GOZ – praktyczne przykłady

Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) opiera się na idei, że surowce i produkty mogą być wykorzystywane wielokrotnie, minimalizując tym samym ilość odpadów. Działa to poprzez wprowadzenie zrównoważonych praktyk na każdym etapie działalności firmy – od produkcji, przez pakowanie, logistykę, aż po zarządzanie odpadami. Oto kilka praktycznych przykładów, jak GOZ może być wdrożony w różnych obszarach przedsiębiorstwa.

 

a. Produkcja

  • Optymalizacja zasobów: Firmy mogą zmniejszyć zużycie surowców, stosując materiały, które można poddać recyklingowi lub ponownemu użyciu. Przykładem może być firma produkująca meble z recyklingowanego drewna lub tworzyw sztucznych.
  • Minimalizacja odpadów: W produkcji ważne jest, aby minimalizować odpady już na etapie projektowania produktów. Przykładem jest przemysł motoryzacyjny, który w coraz większym stopniu stosuje komponenty, które można ponownie przetwarzać.
  • Recykling odpadów: Firma może zbierać i przetapiać odpady produkcyjne w celu ponownego ich wykorzystania w produkcji. Zamiast wyrzucać odpady, są one przekształcane w nowe surowce. Przykładowo w sektorze budowlanym, odpady betonowe mogą być rozdrabniane i ponownie wykorzystywane jako kruszywo do produkcji nowych materiałów budowlanych.
  • Produkcja modułowa: Firmy mogą projektować swoje produkty w modułowy sposób. Modułowa konstrukcja ułatwia wymianę uszkodzonych komponentów bez potrzeby wymiany całego urządzenia. Dzięki temu sprzęt jest bardziej trwały, a firmy oszczędzają na surowcach. Przykład: systemy meblowe, które można rozbudować lub zmieniać w zależności od potrzeb.
  • Produkcja na żądanie: Przemysł produkcyjny coraz częściej korzysta np. z technologii druku 3D, która umożliwia produkcję na żądanie. To oznacza, że produkty powstają tylko wtedy, gdy są zamówione przez klientów, co minimalizuje odpady magazynowe i zmniejsza nadprodukcję.
  • Wykorzystanie produktów ubocznych: Odpady powstające podczas produkcji mogą być wykorzystywane do produkcji innych produktów, co minimalizuje ilość odpadów i maksymalizuje wykorzystanie surowców. Np. Niektóre firmy przetwórcze wykorzystują produkty uboczne, takie jak odpady warzywne czy owocowe, do produkcji pasz dla zwierząt lub biopaliw.
  • Zamknięte obiegi wody i materiałów: Woda używana w procesie produkcyjnym może być oczyszczana i ponownie wykorzystywana. Systemy takie zmniejszają zapotrzebowanie na świeżą wodę i redukują ilość ścieków

 

b. Pakowanie

  • Biodegradowalne i wielorazowe opakowania: Firmy mogą przejść na opakowania wykonane z materiałów biodegradowalnych lub takich, które można ponownie użyć. Na przykład producent kosmetyków może zrezygnować z jednorazowych plastikowych opakowań na rzecz szkła lub kompostowalnych materiałów.
  • Redukcja materiału opakowaniowego: Niektóre firmy zmniejszają ilość opakowań poprzez lepsze dopasowanie ich do produktów, co obniża koszty oraz ilość odpadów.
    Inteligentne opakowania: Nowoczesne technologie pozwalają na stosowanie inteligentnych opakowań, które monitorują stan produktu, np. świeżość jedzenia. Dzięki temu klienci mogą lepiej zarządzać terminem przydatności, zmniejszając marnowanie żywności.
  • Innowacyjne materiały opakowaniowe: Firmy mogą stosować wypełniacze z materiałów pochodzenia organicznego, takich jak odpady z kukurydzy, grzybni lub innych surowców rolniczych lub folii rozpuszczalnej w wodzie. Te wypełniacze są biodegradowalne i zastępują tradycyjne pianki czy plastikowe wypełnienia.
  • Zintegrowane opakowania z produktami: Niektóre firmy projektują opakowania, które stają się częścią produktu. Na przykład niektóre głośniki lub słuchawki są pakowane w sposób, w który opakowanie pełni dodatkową funkcję – np. jest pokrowcem lub osłoną na produkt. Zabawki mogą być pakowane w opakowania, które po rozłożeniu stają się częścią zabawy, np. kartonowa baza dla figurek, co eliminuje potrzebę wyrzucania opakowań.

 

c. Logistyka

  • Optymalizacja transportu: Wprowadzenie GOZ w logistyce polega na optymalizacji tras dostaw, zmniejszaniu emisji CO2 oraz efektywnym zarządzaniu transportem. Przykładem może być używanie pojazdów elektrycznych lub wspólne korzystanie z transportu przez różne firmy.
  • Zamknięty obieg opakowań: Niektóre firmy logistyczne korzystają z wielokrotnego użytku opakowań transportowych, takich jak palety czy kontenery, co zmniejsza ich wpływ na środowisko.
    Optymalizacja tras transportowych: Firmy logistyczne mogą korzystać z zaawansowanych systemów zarządzania flotą, które analizują i optymalizują trasy, aby zredukować zużycie paliwa i emisję CO2. Przykładem może być zastosowanie systemów GPS oraz algorytmów, które planują najbardziej efektywne trasy dostaw, redukując tym samym koszty paliwa i czas transportu.
  • Inteligentne zarządzanie magazynem: Dzięki zaawansowanym systemom zarządzania zapasami, firmy mogą optymalizować przechowywanie towarów, zmniejszając potrzebę nadmiernych zapasów i minimalizując przestoje transportowe. Systemy te pozwalają na lepszą synchronizację produkcji i dostaw, co zmniejsza koszty magazynowania i ryzyko marnotrawienia zasobów.
  • Systemy zwrotów i ponownego użycia: Firmy mogą wprowadzić system zwrotu opakowań wielokrotnego użytku, takich jak skrzynki czy kontenery, które po dostawie wracają do producenta, gdzie są czyszczone i ponownie wykorzystywane do transportu kolejnych towarów.

 

d. Zarządzanie odpadami

  • Segregacja i recykling wewnętrzny: Przedsiębiorstwa mogą wprowadzić systemy segregacji odpadów w swoich zakładach, co pozwala na odzyskanie materiałów i ich ponowne przetworzenie. Na przykład w fabrykach tekstyliów odpady materiałowe są przekształcane w nowe produkty, jak wypełnienia do mebli.
  • Odzysk materiałów: Firmy mogą wprowadzać programy odzysku surowców z uszkodzonych lub przestarzałych produktów. Na przykład, metale z wycofanych z użytku pojazdów mogą być poddane recyklingowi i wykorzystane w produkcji nowych komponentów.
  • Upcykling: Firmy mogą wprowadzać upcykling, czyli przekształcanie odpadów w produkty o wyższej wartości. Na przykład ścinki drewna mogą być przekształcane w materiały kompozytowe lub elementy dekoracyjne, a niektóre firmy zajmują się projektowaniem mebli z odzyskiwanych materiałów.
  • Cyfrowe zarządzanie odpadami: Firmy mogą stosować zaawansowane systemy cyfrowe do monitorowania ilości odpadów i identyfikacji obszarów, w których można wprowadzić oszczędności. Przykładem może być zastosowanie czujników i oprogramowania do analizy przepływów odpadów w fabryce, co umożliwia bardziej precyzyjne zarządzanie surowcami.

 

GOZ działa poprzez maksymalne wykorzystanie dostępnych zasobów, minimalizację odpadów i emisji oraz wprowadzanie zrównoważonych rozwiązań na każdym etapie działalności firmy. W praktyce oznacza to bardziej efektywne zarządzanie produkcją, logistyką, opakowaniami i odpadami, co nie tylko przynosi korzyści środowiskowe, ale również finansowe dla przedsiębiorstw. Powyższe przykłady pokazują jak szeroki jest wachlarz możliwości i jak wiele aspektów działalności przedsiębiorstwa może być wsparte dzięki GOZ. 

 

 

Dlaczego GOZ się opłaca?

Wprowadzenie Gospodarki o Obiegu Zamkniętym (GOZ) w przedsiębiorstwie przynosi wiele korzyści:

1. Obniżenie kosztów operacyjnych: GOZ pozwala firmom na efektywniejsze zarządzanie zasobami, redukcję odpadów i zużycia energii, co przekłada się na realne oszczędności.
2. Nowe źródła przychodów: Odpady mogą stać się cennymi surowcami, a produkty pochodzące z recyklingu lub upcyklingu mogą tworzyć dodatkowe linie biznesowe.
3. Poprawa wizerunku: Działania proekologiczne budują pozytywny wizerunek firmy, zwiększając lojalność klientów i zainteresowanie inwestorów.
4. Dostosowanie do regulacji: Przepisy dotyczące ochrony środowiska stają się coraz bardziej rygorystyczne, a wprowadzenie GOZ pozwala na zgodność z nowymi regulacjami, unikając kar.
5. Dostęp do dotacji i ulg: Wiele programów wsparcia finansowego oraz dotacji skierowanych do firm promuje zrównoważone i ekologiczne rozwiązania, co pozwala na pozyskanie dodatkowych środków na rozwój przedsiębiorstwa.

GOZ to nie tylko działanie na rzecz środowiska, ale także długoterminowa inwestycja w stabilność i konkurencyjność firmy.

 

Jak uzyskać dotację na GOZ?

Wdrażanie zasad Gospodarki o Obiegu Zamkniętym (GOZ) może być kosztowne, zwłaszcza na początkowych etapach transformacji. Jednak wiele firm może skorzystać z szerokiego wachlarza dotacji i programów wsparcia, które mają na celu promowanie zrównoważonych działań i technologii w przedsiębiorstwach.

Oto kilka możliwych źródeł pozyskania wsparcia:

  • Inwestycje we wdrażanie technologii środowiskowych, w tym związanych z GOZ” ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
  • Gospodarka o obiegu zamkniętym w MŚP z Programu Operacyjnego Polski Wschodniej
  • Dotacje na GOZ z Funduszy Europejskich dedykowanych poszczególnym województwom np. Fundusze Europejskie dla Województwa Lubelskiego


Aby skorzystać z dostępnych programów wsparcia, firmy muszą spełnić określone kryteria, które mogą różnić się w zależności od programu. Oto kroki, które przedsiębiorstwo powinno podjąć, aby uzyskać dotację:

1. Zidentyfikowanie odpowiednich programów: zbadać dostępne programy wsparcia, które mogą finansować projekty związane z GOZ.
2. Opracowanie projektu: Kluczowe jest przygotowanie szczegółowego projektu, który opisuje cel i zakres działań związanych z GOZ, plan inwestycyjny oraz oczekiwane rezultaty.
3. Złożenie wniosku: Firma musi złożyć wniosek o dotację, spełniając wymogi formalne i dostarczając odpowiednie dokumenty
4. Monitorowanie rezultatów: Po otrzymaniu dotacji, firma powinna monitorować wdrażanie projektu i raportować rezultaty zgodnie z wymogami programu, aby zapewnić zgodność z warunkami dotacji.

 

Zapraszamy do kontaktu z nami i omówienia Państwa pomysłów na wdrażanie GOZ w Państwa firmie.

 

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. kom. 517 575 585